Glottodydaktyka – edukacja językowa dzieci

• innowacyjna metoda opracowana przez prof. Bronisława Rocławskiego
• Zabawy dydaktyczne, których zadaniem jest przygotowanie dzieci do nauki czytania i pisania (zajęcia mogą być prowadzone już w najmłodszej grupie przedszkolnej, a nawet znacznie wcześniej)
• Podstawową pomocą dydaktyczną są klocki LEGO do zabawy, nauki wymowy, czytania, pisania, ortografii i matematyki
• W metodzie tej nie stosuje się wprowadzania liter. Dzieci od samego początku mają możliwość obcowania z całym alfabetem
• Skutecznie zapobiega dysleksji, dysortografii, dysgrafii oraz dyskalkulii
• Dzięki tej metodzie, dzieci bez lęku i stresu wkraczają w świat głosek i liter oraz zdobywają umiejętność płynnego czytania ze zrozumieniem oraz pisania.

„W dzieciństwie niewiele zależy od nas,
wiele zaś od tych, którzy są z nami”
prof. B. Rocławski

Kinezjologia Edukacyjna jako metoda skutecznego rozwoju i uczenia się

• Jest to metoda oparta na badaniach i doświadczeniu zawodowym dr Paula Dennisona
• Od 25 lat jest wykorzystywana w pracy z dziećmi i dorosłymi na całym świecie
• Według specjalistów Kinezjologii Edukacyjnej, to właśnie ruch jest drzwiami do efektywnej nauki
• Metoda ta bazuje na prostych ćwiczeniach ruchowych, mających na celu aktywizację i integrację asymetrycznych funkcji obu półkul mózgowych.

Dzięki ćwiczeniom z zakresu Kinezjologii Edukacyjnej:

• Dzieci uczą się łatwiej i szybciej
• Mają większą motywację oraz energię do nauki i zabawy
• Uczą się używając całego swojego potencjału i z łatwością osiągają sukcesy
• Czytają bez wysiłku i z przyjemnością
• Zwiększają swoją koncentrację
• Redukują stres
• Poprawiają koordynację całego ciała.

Metoda ta jest także pomocna dla dzieci ze specjalnymi trudnościami w uczeniu się, takimi jak dysleksja, dysortografia, dysgrafia oraz nadpobudliwych ruchowo oraz z zaburzeniami w zachowaniu.

Metoda Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne

• To psychoruchowe wspomaganie rozwoju dzieci, głównie wyizolowanych i nieśmiałych
• Ćwiczenia tą metodą można stosować w każdej grupie wiekowej dzieci
• Poprawia komunikację dziecka z otoczeniem, uaktywniając „język ciała i ruchu”
• Rozwija świadomość własnego ciała i przestrzeni
• Wzmacnia poczucie własnej wartości i pewności siebie
• Umożliwia dzieciom zaspokojenie wielu potrzeb psychicznych, w tym potrzebę bezpieczeństwa, wzrostu i rozwoju, potrzeb społecznych i poznawczych
• Rozwija i uczy koncentracji oraz kontrolowania własnego zachowania
• Pozwala na osiągnięcie zamierzonych efektów poprzez eliminowanie czynników stresujących typu: nakaz, przymus, strach, obawa
• Pozwala nawiązać bliski kontakt z innymi dziećmi lub opiekunami.

Zabawy rozwijające inteligencję wg Rosemarie Portmann

• Uczą kreatywnego myślenia i elastycznego rozwiązywania problemów
• Wyzwalają naturalną ciekawość dziecka i zachęcają do działania
• Rozwijają wyobraźnię
• Trenują pamięć
• W trakcie tych zabaw dzieci szukają nowych rozwiązań dla codziennych przedmiotów, wymyślają np. co by było, gdyby cały czas świeciło słońce itp.
• Same usiłują znaleźć odpowiedź na wiele pytań, w nawiązaniu do zdobytych już przez siebie doświadczeń
• Dzięki tym zabawom dzieci odkrywają, że świat jest o wiele ciekawszy i bardziej fascynujący.

„Człowiek uczący się podbije świat.
Człowiek nauczony przekona się, jak doskonale został przygotowany do życia w świecie,
którego już nie ma…”
Eric Hoffer, filozof amerykański

Metoda Klanzy

• Zabawy prowadzone według tej metody ułatwiają wejście w grupę, poznanie otoczenia dziecka
• Wykorzystują ruch, taniec i gest
• Odprężają, rozluźniają, likwidują napięcie mięśni i napięcie psychiczne
• Pozwalają poznać odczucia, doświadczenia, potrzeby i oczekiwania poszczególnych dzieci
• Umożliwiają dokonanie samooceny, poznanie własnej hierarchii wartości i spontanicznych zachowań
• Doskonale integrują grupę, umożliwiając wszystkim wspólną, aktywną zabawę, bez podziału na bawiących się i obserwatorów oraz bez rywalizacji.

„Porozumienie bez przemocy” – metoda opracowana przez dr Marschalla B. Rosenberga

• Zadaniem tej metody jest przypomnienie, jak my ludzie powinniśmy wzajemnie odnosić się do siebie – jak słuchać (brać) i wyrażać (dawać)
• Dzięki tej metodzie uczymy się uzewnętrzniać swoje potrzeby i oczekiwania, a także akceptować odpowiedzi, których nie zawsze mamy ochotę wysłuchać

Metoda ta pozwala na zmniejszanie konfliktów między dziećmi, uczy jak rozmawiać oraz wyrażać swoje uczucia i potrzeby.

IDEA CARLA ORFFA

Carl Orff (1895 – 1982) był niemieckim muzykiem, kompozytorem i pedagogiem, który za podstawę swej koncepcji obrał syntezę słowa, muzyki i ruchu. Istotą metody jest emocjonalne, ruchowe i muzyczne zaangażowanie dzieci, twórcze obcowanie z muzyką, realizujące się w różnych formach – ruchu, tańcu, śpiewie, mowie, pantomimie, grze na instrumentach.
Orff skonstruował całą serię instrumentów muzycznych dla dzieci, takich jak ksylofon, metalofon i inne, przystosowanych do muzyki i zabawy. Znakomitą okazją do tego, aby każde dziecko mogło w pełni wykazać swoją inwencję, ekspresję twórczą i pomysłowość są zabawy ruchowe z rekwizytami przy muzyce. Stosowanie niekonwencjonalnych przyborów takich jak: guziki, gazety, butelki plastikowe wypełnione wodą, woreczki z nasionami, kolorowe chustki, wstążki, kubki itp. wzbogaca zasób ćwiczeń i zabaw, urozmaica i ożywia zajęcia, zwiększa aktywność dzieci, samodzielność, poza tym pobudza wyobraźnię i ambicję.

Stosując metodę Carla Orffa można wykorzystywać różnorodną muzykę: rozrywkową, dyskotekową, rekreacyjną, poważną. Obcowanie z muzyką poważną staje się możliwe, przyjemne, a nawet przyjazne dla małego dziecka. Ważne jest tu raczej odczucie niż intelektualne zrozumienie, pokazanie serca muzyki i spowodowanie odczucia jej siły. Mówimy o aktywnym słuchaniu muzyki, pozwalającym dzieciom uczestniczyć w zawartym w muzyce przekazie emocjonalnym (koncepcję aktywnego słuchania muzyki rozwijała Batti Strauss). Aktywnym, znaczy to, że dzieci, słuchając muzyki, grają jednocześnie na instrumentach, odgrywają scenki pantomimiczne, śpiewają i tańczą. Tworzą tym samym spektakl, częściowo improwizowany, częściowo reżyserowany przez prowadzącą zajęcia nauczycielkę czuwającą nad tym, by wszystkie dzieci były zaangażowane w tworzenie widowiska.

System Orffa to nauka przez zabawę, satysfakcja, aktywne uczestnictwo we wspólnym działaniu, odkrywającym jedność mowy, muzyki i tańca. Jest to system komplementarny, bowiem uwzględnia również dbałość o zdrowie fizyczne i psychiczne, estetykę i kulturę ogólną, pozwala na rozładowanie nadmiaru energii, a także prowadzi do wyciszenia na gromadzonych emocji. W muzyce i ruchu tkwią olbrzymie możliwości wyzwalania u dzieci swobody, odnajdywania i odzwierciedlania własnej osobowości. Takie zajęcia i zabawy ułatwiają dzieciom koncentrację uwagi, rozwijają spostrzegawczość oraz koordynację ruchową. Praca według idei Carla Orffa jest doskonałą zabawą, dającą radość dzieciom i zadowolenie nauczycielkom.

METODA RUDOLFA LABANA

Metoda ta nie narzuca nauczycielowi schematu zajęć . Obowiązują jedynie trzy zasady konstrukcji zajęć:

• zasada wszechstronności;
• zasada naprzemienności wysiłku i rozluźniania;
• zasada stopniowania trudności.
Labanowska metoda gimnastyki twórczej przyjmuje i posługuje się różnymi formami ruchu . Są to:
– opowieść ruchowa;
– ćwiczenia muzyczno ruchowe;
– taniec;
– improwizacja ruchowa;
– inscenizacja;
– mimika;
– pantonima.

Stosując w zajęciach ruchowych metodę Labana należy pamiętać o jej podstawowych założeniach. Opiera się ona na 16 tematach, z których każdy uwzględnia inny charakter ruchu.
Tematy stosowane na zajęciach w przedszkolu dotyczą pięciu tematów będących podstawą metody:

I. wyczucie / świadomość / własnego ciała;
II. wyczucie / świadomość / ciężaru, siły i czasu;
III. wyczucie / świadomość / przestrzeni;
IV. rozwijanie wyczucia płynności ruchu i ciężaru ciała oraz przestrzeni i czasu;
V. kształtowanie umiejętności współdziałania z partnerem i grupą.

Omawiana metoda, która odpowiada nowoczesnym hasłom nauczania wychowującego, rozwijania zdolności twórczych, odkrywczych w pracy z dziećmi w przedszkolu może ujawniać się w trojaki sposób:

• sporadycznie w formie krótkich wstawek uatrakcyjniających zajęcia;
• przez prowadzenie większych fragmentów zajęć;
• przez prowadzenie całych jednostek metodycznych omawianą metodą.

Przy wykorzystaniu metody Labana niezbędne są pomoce dydaktyczne. Głównie stosuje się typowe przybory:
– szarfy w czterech kolorach / niebieskim, żółtym, czerwonym i zielonym /;
– woreczki z materiału w w/w kolorach;
– krążki ze sklejki lub tworzywa w czterech kolorach;
– kolorowe obręcze różnych rozmiarów;
– skakanki;
– piłeczki – małe gumowe;
– duże piłki;
– laski.

Nietypowe przybory to:
– gazety;
– pudełka tekturowe;
– butelki plastikowe;
– szpulki po niciach.

PEDAGOGIKA CELESTYNA FREINETA

Działania, które podejmujemy, mają na uwadze przede wszystkim wspomaganie wielostronnego rozwoju osobowości dziecka. Stąd pedagogika Celestyna Freineta obecna jest w naszym przedszkolu. Célestin Freinet (1896 – 1966), pedagog francuski, twórca “francuskiej szkoły nowoczesnej” (ecole moderne français). Opracował własną metodę nauczania początkowego, eliminującą podręczniki szkolne i tradycyjne sposoby prowadzenia zajęć lekcyjnych. Metoda wykorzystywała swobodną ekspresję, aktywność i twórcze działanie dziecka. Metodę swą oparł na pracy-zabawie, która najbardziej odpowiada potrzebom dzieci.

Pedagogika ta uwzględnia wszechstronny rozwój dziecka, jego potrzeby, możliwości i naturalny sposób życia. Szanuje jego indywidualność i odrębność. Uczenie i wychowanie oparte jest na dialogu, współpracy, odpowiedzialności, tolerancji, rozwijaniu wewnętrznej motywacji, samodzielnych i grupowych doświadczeniach oraz aktywnym współuczestniczeniu dzieci.
Podstawę teoretyczną pedagogiki Freineta stanowi wielokierunkowa ekspresja dziecka: językowa, literacka, plastyczna i muzyczna. Źródłem wiadomości i ekspresji dziecka jest w tej koncepcji przeżyte doświadczenie, które rzutuje na jego wypowiedź w słowie, rysunku, rzeźbie, piosence. Freinet dążył do zapewnienia maksymalnego rozwoju dziecka poprzez jego udział w różnych formach ekspresji.
Freinet poświęca również wiele uwagi problemom społecznym, które warunkują powodzenia i niepowodzenia poczynań pedagogicznych w życiu przedszkolnym i szkolnym dziecka. Jeśli chodzi o wiek przedszkolny, podstawowym założeniem wychowawczym jest – jego zdaniem – indywidualne doświadczenie poszukujące dziecka. Zadaniem nauczyciela jest stwarzanie dzieciom warunków do możliwie najszerszego stosowania doświadczeń “po omacku”. Polegają one na zorganizowaniu bogatego naturalnego środowiska, w którym dziecko zapoznaje się z otoczeniem, z rozmaitymi jego elementami, zajmuje się nimi, poszukuje.

Założenia pedagogiki Freineta:
– nie ma podziału na dydaktykę i wychowanie;
– przedszkole, szkoła nie mogą selekcjonować dzieci na lepsze i gorsze, lecz powinny pracować z dziećmi o różnych możliwościach intelektualnych;
– w pracy pedagogicznej najważniejszy jest rozwój osobowości każdego dziecka;
– pedagogika oparta jest na prawach dziecka, szacunku dla jego osoby, potrzeb i dążeń
w rozwoju zawodowym nauczyciela ważna jest wymiana doświadczeń;
– założenia pedagogiczne realizowane są za pomocą technik, które ułatwiają pracę nauczyciela.
Techniki wykorzystywane w pracy z dziećmi oraz sposoby ich wykorzystania:
– Swobodne teksty. Dziecko przedszkolne nie potrafi jeszcze pisać, a więc ta technika jest stosowana w formie nagrywania na kasetę magnetofonową swobodnych tekstów dzieci na określony lub dowolny temat.
– Doświadczenia poszukujące. W naukach przyrodniczych bazujemy na obserwacji i samodzielnym działaniu dziecka. Dziecko analizując problem, szuka w sposób naturalny metody rozwiązania go. Ogromną rolę w poznawaniu odgrywają wycieczki, które są źródłem dalszych działań na zajęciach (środowisko przyrodnicze, teatr, muzea, wystawy, zakłady pracy itp.)
– Swobodna ekspresja plastyczna, muzyczna i teatralna. Istnieje ścisły związek między ekspresją słowną, a ekspresją plastyczną, muzyczna czy teatralną. W pracy z dziećmi inspiracją jest: muzyka, wiersz, opowiadanie, zdarzenie, wycieczka czy też przeżycie osobiste. Swobodna ekspresja ma ogromny wpływ na rozwój osobowości dziecka, uczy odpowiedzialności za swoje dzieło. Naszym zadaniem jest tworzenie klimatu i nastroju wyzwalającego chęć do uzewnętrznienia uczuć i emocji dzieci.

PEDAGOGIKA MARII MONTESSORI

Podczas zajęć w naszym przedszkolu wykorzystywane są elementy pedagogiki Marii Montessori. Metoda Montessori polega na wspieraniu rozwoju dziecka poprzez naukę w ruchu i aktywności. Stanowi przeciwieństwo „szkolnej ławki” wyrażającej surową dyscyplinę, bezruch i brak aktywności.

Maria Montessori, lekarka i pedagog jest jedną z najważniejszych postaci w historii reform wychowania przedszkolnego. Ostro skrytykowała system wychowawczy tłumiący aktywność uczniów i nakazujący bezruch w szkolnej ławce. Była przeciwniczką narzucania dzieciom zadań. Pozwalała im na samodzielny wybór ćwiczeń oraz organizowała lekcje ciszy, zauważywszy fascynację dzieci ciszą. Wprowadziła jako zasadę pracy swobodny wybór materiałów dydaktycznych oraz dowolność czasu i miejsca ćwiczeń. Nauczycielom wyznaczyła funkcję jedynie wspomagającą.

Metoda Marii Montessori ma na celu wspieranie twórczej, spontanicznej aktywności dzieci, która jest kluczem do rozwoju intelektualnego, emocjonalnego, społecznego i fizycznego dziecka. Dziecko uczy się pracy nad sobą i posłuszeństwa poprzez samokontrolę, nie zaś poddawanie się zewnętrznemu przymusowi.

Pedagogika Montessori ma na celu pomaganie dzieciom w:
– rozwoju samodzielności i samokontroli,
– wypracowaniu zamiłowania do pracy z atmosferze ciszy,
– rozwoju indywidualnych możliwości i uzdolnień,
– rozwoju samodyscypliny,
– uniezależnianiu od nagród zewnętrznych i rozwoju umiejętności samonagradzania,
– rozwoju zamiłowania do pracy i porządku,
– szacunku do pracy własnej i pracy innych,
– rozwoju postawy altruistycznej.

Głównymi zadaniami pedagogiki Montessori są:
– uczenie przez działanie,
– samodzielność w wykonywaniu zadań, wyborze materiałów, miejsca i czasu pracy,
– ćwiczenie koncentracji, dokładności i wytrwałości w wykonywaniu zadań,
– wprowadzanie cichych zajęć indywidualnych i grupowych i uczenie współpracy w tych warunkach,
– nauka zasad porządku w działaniu i otoczeniu,
– wprowadzenie wspólnych zadań dla dzieci w różnym wieku (łączenie w grupy i wzajemna wymiana umiejętności),
– nacisk na indywidualny tok rozwoju dziecka.

W pedagogice Montessori niezmiernie istotne jest otoczenie dziecka, pozwalające na jego harmonijny rozwój. Wszystkie materiały są łatwo dostępne, uporządkowane tematycznie tak, aby dziecko mogło bez problemu po nie sięgnąć i aby uczyło się dzięki temu porządku.

Program profilaktyczny „Spójrz inaczej”

Celem tego programu jest przede wszystkim taki wpływ na dziecko, aby umiało poradzić sobie z rozwiązywaniem problemów bez nadmiernego napięcia, które dostarcza mu życie. Dzieci uczą się również rozumieć siebie, współżyć z innymi i znajdować w samym sobie oparcie w trudnych sytuacjach.

Treści tego programu zamknięte są w cztery bloki tematyczne, tj:
1. postrzeganie siebie i rozumienie swoich uczuć;
2. uczestnictwo w grupie;
3. rozwiązywanie problemów;
4. dbanie o zdrowie.

W ramach pierwszego bloku dzieci uczą się rozpoznawania uczuć oraz umiejętności otwartego ich wyrażania. Mają też okazję dowiedzieć się, jakie emocje przeżywają ich koledzy i koleżanki, co może stanowić podstawę do ich lepszego rozumienia i większej akceptacji. Dzieci mają również możliwość wspólnego poszukiwania sposobów rozładowywania napięć emocjonalnych i dzielenia się odczuciami w tym zakresie. Na wsparciu emocjonalnym otrzymywanym od innych buduje się u dzieci poczucie własnej wartości. Zajęcia poświęcone kształtowaniu pozytywnej samooceny dają dzieciom możliwość doświadczenia, że są wyjątkowe i niepowtarzalne, usłyszenia, że są przez innych lubiane.

Bardzo ważna w życiu dziecka jest umiejętność obcowania z innymi ludźmi. Pozwala ona dziecku wpływać na swoje życie i otoczenie, decyduje o relacjach z rówieśnikami, rodzicami, nauczycielami i innymi dorosłymi. Dom, szkoła, grupa koleżeńska są miejscami, w których dziecko może zaspokoić swoje potrzeby psychiczne oraz doświadczenia w kontaktach z innymi. To odgrywa bardzo ważną rolę w rozwoju jego osobowości. Zajęcia poświęcone kształtowaniu umiejętności obcowania z ludźmi uczą także dostrzegania i szanowania potrzeb otoczenia.

Służą temu rozwijanie zdolności: emocjonalnego wczuwania się w odczucia innych osób, często bardzo odmienne od ich własnych, rozumienia ich i uznanie ich prawa do własnego stylu życia.